- бахæдзарæ ун
- обустроить, устроиться (в материальном отношении); встать на ноги
Дигорско-русский словарь (Осетинский). - Владикавказ: Издательство «Алания».. Составитель Таказов Ф.М., к.ф.н.. 2003.
Дигорско-русский словарь (Осетинский). - Владикавказ: Издательство «Алания».. Составитель Таказов Ф.М., к.ф.н.. 2003.
КУЫДЗÆН ФИУÆЙ ÆРЧЪИТÆ СКÆН ÆМÆ СÆ БАХÆРА — тж. КУЫДЗÆН ФИУЫ ЦЪАРÆЙ ÆРЧЪИТÆ СКÆН ÆМÆ СÆ БАХÆРА Кæмæндæр лæггаддзинад ницы бæсты цæуы, нæ йæ æмбары. «Æз ын, понимаешь, уæдæй нырмæ мæхи хъæбулау зæндтæ амонын æмæ... куыдзæн фиуы цъарæй æрчъитæ скæн æмæ сæ бахæра! (Ф. 1988, 2.) Нæ нæм уыд… … Фразеологический словарь иронского диалекта
МÆРДРОХ БАХÆЦЫН — тж. МÆРДРОХ БАФТЫН Рох кæнын, нал хъуыды кæнын. – О, хæдæгай, мæрды рох мыл бахæцыд. Æрæхъуыстон, хæдзар, дам, аразут. (МД. 1988; 1.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆМЫЦ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт, Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд Уырызмæджы фаззон, æндонриу Батрадзы фыд, Быценты сиахс. Болатрихи Хæмыцы тыххæй Нигер афтæ фыссы: «Уырызмæджы кæстæр æфсымæр, кæстæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆРНÆДЖЫ ФЫНДЖЫ ÆГЪДАУ — см. ХÆРНÆДЖЫ ФЫНДЖЫ ÆГЪДАУ – перевод Æгъдаумæ гæсгæ хæрнæджы фынгæвæрды алцыдæр æмбæлы къæйттæ къæйттæй. Зианы фынгыл уынаффæ кæны фынджы хистæр. Дыккаг хистæр – æрцæуæг адæмæй, æртыккаг хистæр – зианджыны мыггагæй, иннæтæ бадынц куыдхистæрæй.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Бинонты хистæры куывд — см. Бинонты хистæры куывд – перевод – Хуыцау, табу Дын уæд! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцауы сконд зæдтæ æмæ дауджытæ, уæ хорзæх нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Дунескæнæг Хуыцау, адæм рафæлдисæг дæ, Цард раттæг дæ, Æмæ нын Дæ хорздзинæдтæй ма бахæлæг кæн … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Киндзхонти хестæри кувд — см. Киндзхонти хестæри кувд – перевод д. – Хæдзарæбæл æрцудæй устур хуарздзийнадæ, Æ хуæрзгæнæг устур Уасгерги адтæй, Табу ин æрбауа, табу! – Амменæ! – Уасгерги каййесгæнæг æй. Уасгерги хæстæггæнæг æй … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ — см. ЛÆППУЙЫ ХÆДЗАРЫ – перевод Чындзхæсджытæ заргæ, фæндырдзæгъдгæ æрхæццæ сты лæппуйы хæдзармæ. Иууылдæр сты хъæлдзæг, зæрдæрухс, цинæйдзаг. Чындзæхсæвы фынг у йæ цыреныл. Хистæрæй, кæстæрæй адæм иууылдæр æнхъæлмæ кæсынц Чындзхæсджыты æрбацыдмæ.… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ОХОХ — Кæлæнгæнæг лæг, цæры обауы бын. Мæгуыр лæг æм хæрæгуаргъ хорыл афæдзы æмгъуыдмæ ныууагъта йæ фырты. Афæдзæй афæдзмæ йæ Охох фæцахуыр кодта обауы бын. Уый афтæ сахуыр, æмæ иу æй куы бафæндыдаид, уæд фестадаид алы сырд, алы фос, алы маргъ, алы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин